Gezonde energietransitie

We staan voor een enorme uitdaging om de energietransitie door te kunnen voeren. Gelukkig zijn er steeds meer bereikbare oplossingen beschikbaar voor bestaande woningen. Hybride warmtepompen zijn op dit moment erg hot, maar ook voor ventilatie met WTW hebben we inmiddels een goede oplossing. Helaas blijft ventilatie als zeer belangrijk onderdeel van een geslaagde transformatie wat onderbelicht. En dat is niet alleen jammer voor het energieverbruik, maar vooral ook voor de gezondheid.

Maar waarom moet er nu plotseling geventileerd worden als een huis energiezuinig wordt gemaakt? Het begint er meestal mee dat men de energielast naar beneden wil krijgen. Niet alleen omdat er dan met apparatuur met lagere vermogens gewerkt kan worden, maar gewoon omdat het anders niet haalbaar is het huis energiezuinig te krijgen. Hiervoor staat isoleren bovenaan het lijstje. Een goede maatregel, want hier kan heel veel energie mee bespaart worden. Isolatiemethodes zijn er voor alle vloeren, muren en daken en ze zijn vaak snel aan te brengen. De busjes van de vele aanbieders rijden dan ook af en aan. En natuurlijk mag goed isolerend glas in de vensters niet ontbreken.

Kieren dichten springt wat minder in het oog. Letterlijk, want huizen zijn vaak zo lek als een mandje, maar zichtbaar is dat niet. Het is ook geen wonder dat de luchtkwaliteit in oude huizen vaak zo slecht nog niet is, terwijl er geen ventilatiesysteem aanwezig is. Men beseft zich dan ook niet hoeveel warmte er verloren gaat via de gevel, de kruipruimtes of het dak. Het is zo zonde al die warmte naar buiten te laten vliegen terwijl je er net voor betaald hebt en natuurlijk wordt hiermee ook de energierekening niet lager. De winst is groot als je alle kieren weet te dichten. Meest eenvoudig is het bij ramen en deuren met tochtstrips, maar er zijn waarschijnlijk ook andere plekken die dichter kunnen.

Ventilatie is nu bereikbaar voor iedereen, want Brink heeft een belangrijke drempel weggenomen door  een nieuw systeem te ontwikkelen voor de bestaande bouw: het Multi Air Supply systeem. Dit ventilatiesysteem bestaat uit een WTW-unit zoals een Flair en een aantal kleinere ventilatoren die bij elke verblijfsruimte geplaatst worden, de Indoor Mixfans. De WTW-unit brengt de verse lucht centraal in het trappenhuis of de centrale verkeersruimte via een speciaal toevoerrooster en zorgt daar CO₂-sensor gestuurd steeds voor een goede luchtkwaliteit. De Indoor Mixfans voeren ook op basis van CO₂ lucht af uit de verblijfsruimtes naar de verkeersruimte en mixt daar met de schone lucht. Door de onderdruk stroomt er uit diezelfde verkeersruimte onder de deur door lucht naar de verblijfsruimte en daarmee wordt die ruimte geventileerd. De lucht in de verkeersruimte wordt steeds schoon gehouden omdat er ook voldoende lucht wordt afgevoerd via WC, badkamer en keuken. Doordat er geen toevoerkanaal hoeft te worden aangelegd is in een bestaande woning relatief eenvoudig en zonder grote ingrepen een compleet ventilatiesysteem met WTW snel gerealiseerd.  Zo wordt het mogelijk de energietransitie voor iedereen te laten slagen, en ook voor de gezondheid.

Het Multi Air Supply systeem is eigenlijk een helemaal nieuwe manier van ventileren, zeker voor de Nederlandse markt. In Zwitserland worden in de utiliteit al langer kleine ventilatoren ingezet om verschillende ruimtes met elkaar te verbinden en daarmee worden goede resultaten gehaald.  Het systeem dat Brink heeft ontwikkeld op basis van een patent van TNO is nog niet eerder toegepast. Een Verklaring gewaarborgde luchtkwaliteit had Brink al wel, maar de ervaring in de praktijk ontbrak nog grotendeels. Brink heeft daarom een uitgebreid monitoringsonderzoek opgezet waarbij in 6 verschillende typen huizen met een Multi Air Supply systeem voor lange tijd de luchtkwaliteit werd gemeten. De resultaten uit het onderzoek waren zeer bemoedigend: in alle woningen werd in alle verblijfsruimtes ruimschoots een zeer goede luchtkwaliteit gehaald, zelfs bij wisselde bezetting. Bewoners zijn erg tevreden over het resultaat en zijn snel gewend geraakt het ventilatiesysteem op de juiste wijze te gebruiken. Ventileren op basis van CO₂ gaat eigenlijk al vanzelf en bewoners hoeven eventueel alleen nog met een schakelaar tijdens koken of douchen de hoogstand in te schakelen. Wordt er een extra vochtsensor geïnstalleerd, dan is zelfs dat niet meer nodig.

De resultaten van het onderzoek laten ons zien dat we op de goede weg zijn en dat we een systeem hebben waarmee we de energietransitie ook voor bewoners kunnen laten slagen!